Als kind werd mij altijd verteld: “Ziet d’r mar over stil” – een zin die diep geworteld is in ons dialect en betekent “Zeg er maar niks over”. Deze woorden echoën nog steeds na in mijn hoofd, vooral tijdens de momenten waarop het leven me uitdaagde en ik het gevoel had dat ik moest zwijgen, terwijl ik juist wilde spreken. Nu, als volwassene en professional die mensen begeleidt in hun laatste levensfase, zie ik de impact van die onuitgesproken woorden. Het zijn de verhalen die nooit verteld zijn, de gevoelens die onderdrukt werden, en de wensen die onvervuld bleven, die nu naar boven komen. Het zijn deze gesprekken die deuren openen die te lang gesloten zijn gebleven, en die ons helpen te focussen op wat echt belangrijk is in het leven. In mijn artikel “Ziet d’r mar over stil” uit BewustZijnenzo Magazine nodig ik je uit om te ontdekken hoe een laatste levensfasegesprek niet alleen ruimte schept voor diepgaande verbindingen, maar ook hoe het kan helpen om vrede te vinden met het leven zoals het is, en met het onvermijdelijke afscheid dat ons allen wacht.
De erfenis van zwijgen
Zelf ben ik opgegroeid met de woorden: ‘ziet d’r mar over stil’. Oftewel: Ben er maar over stil.
Ben er maar over stil, in periodes dat mijn leven na een ingrijpende gebeurtenis op z’n kop kwam te staan. Periodes waarin ik juist de behoefte voelde om me uit te spreken en begrepen te worden.
Voorafgaand aan het schrijven van deze tekst heb ik me diverse malen afgevraagd of ik me hiermee niet te kwetsbaar opstel. Maar ook of ik mensen zoals mijn ouders zou beschadigen.
Intussen weet ik, dat ook mijn ouders niet wisten hoe zij om konden gaan met de overweldigende gevoelens van rouw en verliesprocessen. Ook zij konden enkel maar doorgaan en de pijn onderdrukken. Zoals ook ik vele jaren heb gedaan.
De onuitgesproken verhalen in de laatste levensfase
Tijdens mijn werk, nu met mensen in hun laatste levensfase, komt vaak naar boven dat ze nooit of onvoldoende uiting hebben gegeven aan hetgeen wat er op een diepere laag in hen speelt.
Veel van wat er in hun leven is gebeurd, is niet uitgesproken. Gevoelens zijn onderdrukt. Terwijl het besef er zeker was, dat er iets lag te broeden.
Wanneer je van huis uit hebt meegekregen ‘ben er maar over stil’, maakt je hart openen op latere leeftijd en je uitspreken bijna onmogelijk.
De kracht van laatste levensfasegesprekken
Vaak gaan de laatste levensfasegesprekken over thema’s waarover mensen zich niet hebben kunnen uiten. Ruzies van jaren geleden die nooit meer zijn uitgesproken of onvervulde wensen die het hele leven aanwezig waren, maar geen vorm hebben kunnen krijgen.
Laatste levensfasegesprekken zijn bijzonder en hebben vaak een magisch tintje. Ze openen deuren die vaak veel te lang dicht zijn gebleven.
Er wordt gesproken over wat voorheen belangrijk leek, maar nu ineens wegvalt. De ruis op de lijn verdwijnt en wat overblijft, is wat er echt toe doet.
Angst en misvattingen rondom laatste levensfasegesprekken
Mensen ervaren soms angst om het laatste levensfasegesprek aan te gaan. Ze denken dat als je dit gesprek aangaat, je al kort bij de dood moet zijn. Dat is echter een misvatting.
Er ontstaat juist ruimte. Ruimte om in het laatste deel van het leven, hoe lang of kort dat ook mag zijn, aan te kijken wat aangekeken mag worden. Op te ruimen wat niet meer nodig is en te delen waar mogelijk.
De waarde van een laatste levensfasegesprek
Een laatste levensfasegesprek schept letterlijk ruimte voor dat, waar het in het leven echt om draait. Verbinding met jezelf en met elkaar. Ruimte om dat, wat vaak vele jaren onbesproken is gebleven alsnog aandacht te geven.
Dat maakt dat je in een andere laag van je mens-zijn komt. Een laag waarin je uiteindelijk veelal meer vrede kunt gaan ervaren, waar het leven letterlijk rond gemaakt kan worden.
Hierdoor kan het overgaan naar de dood, als het zo ver is, makkelijker, vrijer en minder beladen worden.
Het juiste moment voor een laatste levensfasegesprek
Het leven draait niet om de lengte maar om de inhoud. Een laatste levensfasegesprek kan plaatsvinden als iemand nog gezond is, na een diagnose of vlak voor het overlijden.
Stel vragen en spreek uit wat je bezighoudt. Er is vaak meer mogelijk dan je denkt. Een laatste levensfasegesprek kan veel van je zorgen wegnemen. Waardoor je een andere kijk op het leven krijgt en de tijd die je rest anders in kunt vullen.
Daarnaast biedt een laatste levensfasegesprek handvatten voor je naasten, om de draad van hun leven na het overlijden op te pakken.
Neem contact op
Ben je benieuwd hoe ik je kan ondersteunen om het gesprek aan te gaan? Neem dan vrijblijvend contact op. Stuur me gerust een WhatsApp-bericht of mail voor het maken van een afspraak. Dan praten we verder bij een kopje koffie of thee.
Liefs Wilma
